Enoturystyka to słowo, które przestaje brzmieć obco. Podróże z winem w tle, czyli wyprawy do regionów winiarskich, doskonale wpisują się w modę na podróże tematyczne. Enoturystyka w Polsce rozwija się bardzo dynamicznie, a w kraju aktywnie działa ponad 400 lokalnych winnic.
Czym jest enoturystyka i dlaczego zyskuje na popularności?
Enoturystyka nierozerwalnie związana jest także z trendem slow travel, czyli zwiedzania odpowiedzialnego, bez pośpiechu, nastawione na lokalność, butikowe doświadczenia, kolekcjonowanie wrażeń i smaków. To turystyka zrównoważona, pełna uważności i poszanowania dla środowiska.
Enoturystą można zostać nawet na jeden dzień, odwiedzając winnice w swoim regionie, albo udać się na dłuższą wyprawę po europejskich lub polskich winnicach. To świetny pretekst do urlopu nastawionego na odpoczynek, spokojne zwiedzanie i cieszenie się małymi przyjemnościami. Podczas takich podróży zwiedza się urokliwe winnice, poznaje tajniki produkcji wina i odkrywa to, co decyduje o jego terroir, czyli wszystkie unikalne czynniki, które wpływają na jego smak i niepowtarzalny charakter. To nie tylko gleba, ale też mikroklimat czy ukształtowanie terenu.
Szlakiem winnic Europy – gdzie warto pojechać, by zrozumieć smak regionu?
Każdy region winiarski to inna historia i obietnica przygody. Europa to wyjątkowe szlaki winne m.in. Włoch, Francji, Hiszpanii, Niemiec, Austrii czy Czech. To chociażby spektakularne tarasy winorośli nad Mozelą, słoneczne winnice Katalonii i czy urokliwe, stawiające na rodzinność winnice toskańskie.
Każdy kraj ma swoją ofertę dla turystów, a regiony i same winnice wręcz prześcigają się w atrakcjach, które sprawiają, że podróż będzie wyjątkowa. Gdzie pojechać na enoturystykę? Możliwości jest wiele, a informacji na temat szlaków winnych można szukać na stronach organizacji turystycznych poszczególnych krajów czy ich regionów.
Przykłady? Jak zachęca oficjalny portal turystyczny Hiszpanii (to kraj, który ma najwięcej winnic w Europie i wyprzedza pod tym względem Francję i Włochy) Szlaki Wina Hiszpańskiego Stowarzyszenia Miast Winnych (hiszp. ACEVIN) to „propozycje delektowania się wybornym winem, wychodzące znacznie poza obręb kieliszka”. Turyści mogą zakwaterować się wśród winnic, uczestniczyć w degustacjach, zwiedzać winnice pieszo, rowerem, a nawet latać nad nimi balonem.
Z kolei we Włoszech można wybrać się np. na toskański Szlak Chianti i zobaczyć słynną drogę Chiantigiana, która biegnie przez malownicze wzgórza Toskanii, albo zaplanować wycieczkę po Wenecji Euganejskiej (Veneto), by zachwycić się malowniczymi winnicami tarasowymi.
Winnice w Polsce – więcej niż ciekawostka
Aby zacząć przygodę z enoturystyką, wcale nie trzeba wyjeżdżać daleko. Enoturystyka w Polsce to trend, który rośnie w siłę, bo rodzime winnice stają się popularne i modne.
Butikowe winnice to nie tylko produkcja wina, ale też ludzie i historie, jakie za nimi stoją. Często głęboko osadzone w miłości do lokalności i życia w rytmie slow.
I choć tradycje winiarskie w Polsce sięgają czasów średniowiecza (głównie za sprawą zakonników), a w okolicach Zielonej Góry i na Dolnym Śląsku winiarstwo rozwijało się intensywnie w XIX wieku, to czasy komunizmu zaprzepaściły tradycje. I choć pierwsze próby odrodzenia tradycji winiarskich należały do zapaleńców i hobbystów, ostatnią dekadę można nazwać wręcz eksplozją nowych winnic i mody na polskie wino. Jednocześnie ocieplenie klimatu sprawiło, że obok odmian hybrydowych, zaczęły bez problemu dojrzewać na polskich winnicach takie szczepy jak riesling czy pinot noir.
Enoturystyka w Polsce: gdzie pojechać?
Najważniejsze regiony winiarskie w Polsce to Podkarpacie, Małopolski Przełom Wisły, Dolny Śląsk, okolice Zielonej Góry czy Pomorze Zachodnie. To ostatnie może dziwić, ale w końcu okolice Szczecina każdego roku wzbogacają się o nowe butikowe winnice i to tutaj znajduje się Winnica Turnau, największy obecnie producent win w Polsce, który słynie między innymi z organizowania koncertów połączonych ze zwiedzaniem winnicy i degustacją win oraz lokalnych przysmaków.
W województwie lubuskim na weekendowy odpoczynek można udać się do Pałacu Mierzęcin czy Folwarku Pszczew. W Winnicy Saint Vincent można zaś spróbować popularnych ostatnio win nisko interwencyjnych. Na Dolnym Śląsku warto zwrócić uwagę na Winnicę Silesian, która zaprasza na liczne imprezy w letnie weekendy, oraz winnice Moderna i Agat, które organizują kulinarne wydarzenia pod nazwą Żar Wino.
Z kolei W okolicach Kazimierza Dolnego swoją nowoczesną winiarnię prowadzi Kamil Barczentewicz. W okolicach Zawiercia ciekawe wina produkuje Winnica Rajska, bliżej Ojcowa zlokalizowana jest Winnica Słońce i Wiatr, a pomiędzy nimi, nieopodal Ogrodzieńca niedawno powstał – uważany przez krytyków za obiecujący – projekt Winnica Białe Skały.
Zwiedzając Kraków, można wybrać się na wyprawę do – leżącej na jego przedmieściach – Winnicy Srebrna Góra czy do Winnicy Wieliczka. Na Podkarpaciu wyróżniają się z kolei tak ciekawe miejsca jak Winnica Amelie, czy projekt Winnice Czajkowski.
Szukając dobrych, polskich win i próbując wina z lokalnym terroir, warto skupić się na najpopularniejszych odmianach uprawianych w Polsce. To m.in. rondo, regent, johanniter, solaris, seyval blanc czy wspomniane już riesling i pinot noir.
Jak przygotować się do enoturystycznej podróży?
Jeśli zaczynasz przygodę z enoturystyką w Polsce, zacznij od najbliższej okolicy. Sprawdź, jakie są tu winnice, a informacji o wydarzeniach szukaj na stronach winnic i ich mediach społecznościowych. Wiele winnic organizuje dni otwarte, ale też ma ofertę degustacyjną oraz noclegową z możliwością zwiedzania. Wiele winnic organizuje specjalne wydarzenia połączone z promocją lokalnych smaków, specjalne kolacje czy nawet kursy winiarskie.
Warto też zwrócić na festiwale winiarskie w Polsce. Te największe, z bogatą już tradycją, odbywają się między innymi w Janowcu (majowe Święto Wina), Szczecinie (Festiwal Win Pomorza Zachodniego w maju), Poznaniu (Festiwal Polskich Win w SPOT w czerwcu), Krośnie Odrzańskim (czerwcowy festiwal Muśnięci), Zielonej Górze (Winobranie we wrześniu) czy Sandomierzu (Festiwal Młodego Wina w listopadzie).
Winnice oraz lokalne i regionalne organizacje turystyczne organizują przez cały sezon, czyli od wiosny do jesieni różne wydarzenia, w których centrum jest właśnie wino i promocja enoturystyki, dlatego warto śledzić zapowiedzi i zaproszenia, bo to atrakcje otwarte dla wszystkich.
Poznawanie świata przez smak – najbardziej osobista forma podróży
Nie ma jednej recepty na enoturystykę i to także jest siła tego wyjątkowego trendu w podróżowaniu. Każdy może zrobić to po swojemu, bo w końcu nie ma bardziej osobistej formy podróży, niż poznawanie świata przez smak, które bazuje na najbardziej subiektywnych wrażeniach. Jednego można być pewnym: będzie to podróż pełna przyjemności, piękna, dobrych i pełnych pasji ludzi, odkrywania smaków i celebrowania lokalności.
Autorka: Agnieszka Świerczek