To, że góry na świecie rosną, dla wielu nie jest żadną niespodzianką. Naturalny proces wypiętrzania się szczytów jest spowodowany kolizją płyt tektonicznych. Jednocześnie skały bardzo zżera erozja, dlatego ogólny przyrost bardzo często jest znikomy, bądź w ogóle niemierzalny. W przypadku młodych gór, takich jak Himalaje, roczny przyrost wynosi około 1 minimetr. Tymczasem najwyższa góra w tym paśmie – Mount Everest – każdego roku zyskuje 2 minimetry. Naukowcy w końcu odkryli, skąd bierze się to ciekawe zjawisko.
Mount Everest rośnie szybciej
Popularna wśród turystów z całego świata góra rośnie dwa razy szybciej niż inne szczyty w Himalajach. Przez ostatnie 89 tysięcy Mount Everest urósł o nawet 50 metrów. Naukowcy z University College London twierdzą, że powodem tak spektakularnego wzrostu są leżące nieopodal rzeki – Kosi i Arun. Mniejsza rzeka Arun, która rozpoczyna swój bieg na północ od Himalajów, łączy się z większą rzeką Kosi tuż po przecięciu górskich szczytów.
„Przez kilkadziesiąt lat naukowcy głowili się, dlaczego rzeka przecina najwyższe pasmo górskie. Jedną z możliwości, jaką brano pod uwagę, było przypuszczenie, że rzeka Arun była taka, zanim uformowały się Himalaje. Wielu geologów podejrzewa jednak, że Himalaje były pierwsze. Uważają oni, że Arun miała kiedyś inny bieg, rzeka erodowała przez góry. Tego rodzaju zdarzenie znane jest pod nazwą kaptażu, czyli przeciągnięcia rzeki” – wyjaśnia w jednym z artykułów portal Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach „Przystanek nauka”.
Nie tylko Everest skorzystał na rzekach
Według najnowszych badań opublikowanych na łamach czasopisma „Nature Geoscience” to właśnie zjawisko kaprażu ma wpływ na imponujący wzrost Everestu. Rzeka eroduje skały ziemię u podstawy góry, co pomaga „wypychać” ją jeszcze wyżej. „W miarę jak masy skalne się kruszyły, inne części Himalajów przesunęły się w górę, aby zrekompensować stratę. Ten model równowagi, znany jako ruch izostatyczny, podniósł Everest i dwa inne pobliskie szczyty — Lhotse i Makalu” — pisze CNN.
Czytaj też:
Turyści pobili się w kolejce pod Mount Everest. Poszło o najlepsze miejsce do selfieCzytaj też:
Astronomowie mają ekscytującą nowinę. Nie widzieliśmy tego od niemal 80 lat